– Powstanie Federacji było odpowiedzią na ambitne plany nowo powstałej Komisji Europejskiej pod przewodnictwem Romana Prodiego. Kiedy powołaliśmy Federację należało do niej 10 tys. pośredników, dzisiaj w naszych szeregach jest ponad 130 tys. osób zajmujących się pośrednictwem finansowym.

Reprezentujemy przede wszystkim narodowe stowarzyszenia od największego, jakim jest włoskie stowarzyszenie doradców finansowych, które ma 12 tys. członków aż do bardzo małych organizacji o wysokiej specjalizacji i specyfice jak np. dla bardzo bogatych klientów o dużym portfelu we Francji, które ma 25 członków.

W naszej federacji są różne organizacje, nie tylko doradcy finansowi, ale również specjaliści – planiści finansowi, brokerzy ubezpieczeniowi, agenci bankowi,czyli wszyscy ludzie, którzy są związani z doradztwem finansowym.

Są z nami zarówno stowarzyszenia i sieci mające kilka tysięcy członków, jak i osoby fizyczne – członkowie indywidualni; ponadto organizacje stowarzyszające producentów produktów finansowych. Naszym członkiem jest np. Prudential w Wielkiej Brytanii.

Jak jest pojmowana polityka wobec innych organizacji, czy jest to współpraca czy raczej konkurencja i rywalizacja?

– To bardzo interesujące pytanie. Według mnie nie ma żadnej konkurencji i nie ma również konfliktu interesów. Konkurencja może być tylko na płaszczyźnie komercyjnej, kiedy np. pośrednik bankowy i agent ubezpieczeniowy usiłują sprzedać jednemu klientowi własne zbliżone do siebie produkty. Ale jeśli chodzi o reprezentowanie profesjonalnych interesów, podkreślam nie komercyjnych, wszyscy mają dokładnie ten sam punkt widzenia. Dotyczy to zwłaszcza spojrzenia na regulacje prawne, określające relacje w stosunku do klienta, zarówno wobec agenta ubezpieczeniowego jak i bankowego, wymagania licencyjne lub zakres odpowiedzialności zawodowej.

Jak wyobrażasz sobie waszą rolę w Polsce i jak ma wyglądać współpraca z polskimi instytucjami?

– Mam nadzieję, że będziemy mieli jednego silnego partnera, reprezentanta wszystkich polskich zawodów sektora finansowego. To zawsze lepiej niż rozproszone małe organizacje reprezentujące branże. Bardziej sensowne jest stworzenie jednej instytucji reprezentującej sektor bankowy, doradców finansowych oraz finansowych planistów. Będziemy się cieszyć, jeżeli polska organizacja wejdzie do europejskiej federacji.

Będzie nam miło zapewnić jej wszelką niezbędną opiekę i pomoc, zwłaszcza polskim pośrednikom finansowym. Chętnie pomożemy w stworzeniu kodeksu etycznego doradcy finansowego określającego minimum standardu profesji, organizowaniu grupowego ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej, pośredniczeniu w kontaktach z innymi europejskimi instytucjami. Będziemy nawet pomagać w tworzeniu organizacji joint venture oraz we współpracy prowizyjnej. Głównym celem federacji jest reprezentowanie zawodów finansowych, szczególnie wobec prawodawcy a także pomoc w promowaniu ich wobec klientów.

Dyskutujemy obecnie w Polsce na temat standardów. Czy Twoim zdaniem główny problem leży po stronie prawodawców, czy raczej doradców i ich umiejętności finansowych?

– To oczywiście dwie różne sprawy. Pierwsza to wymogi prawne, i to czego wymaga prawodawstwo unijne, czyli pewne minimum, które będzie obowiązywało w Polsce. Nie zapominajmy, że istnieją zagrożenia. W interesie przedstawicieli zawodów finansowych jest, by byli oni zrzeszeni. Powinni stanowić mocną grupę zawodową reprezentującą branżę finansową, zwłaszcza powinni organizować odpowiednie przeszkolenie dla osób wstępujących do zawodu. Klienci muszą być przecież pewni, że doradcy mają odpowiednie wykształcenie. Naszym celem jest promocja zawodu finansowego. Klient musi wiedzieć, że osoby sprzedające dowolne produkty finansowe – kredyty konsumenckie, ubezpieczenia, czy jakiekolwiek inne, są odpowiednio wykwalifikowane, że mają określoną wiedzę finansową i ekonomiczną. Nie muszą być specjalistami od wszystkiego. Skomplikowane sprawy finansowe przejmują przecież księgowi czy doradcy podatkowi. Muszą mieć na pewno dobrą wiedzę z zakresu ekonomii i finansów. To konieczne minimum.

Czy możesz sobie wyobrazić, że w Polsce znakomita większość doradców finansowych pracuje bez znajomości tak podstawowego narzędzia, jakim jest kalkulator finansowy?

– Praca bez kalkulatora finansowego musi być bardzo trudna. Jednak, gdy ktoś sprzedaje bardzo łatwy produkt finansowy, czyli taki, który nie wymaga żadnej prezentacji, jak np. zwykłą ochronę na kilka dni podróży, to może się obyć bez przeliczeń. Jeżeli jednak w grę wchodzą skomplikowane produkty i bardziej wyrafinowane, to doradztwo wymaga większych umiejętności niż wypełnienie wniosku i pokazanie prospektu firmy. Doradzam wszystkim, żeby podnosili kwalifikacje zawodowe. Bez nich daleko nie zajdą. Wykształcenie, a raczej luki w wykształceniu niektórych osób uprawiających zawody pośrednictwa finansowego, to konkretny problem do rozwiązania. Umiejętności doradcy muszą być na odpowiednio wysokim poziomie.

Jak wyglądała Twoja droga do finansów?

– Jestem Francuzem, prawnikiem z wykształcenia, zawsze pracowałem w branży finansowej w różnych biznesach. Pracowałem w sieci brokerskiej, do dziś jestem przewodniczącym sieci brokerskiej z biurami w całej Europie. Ten mój background pomaga mi bardzo w mojej pracy – nie jestem technokratą.

Proszę o trzy porady dla naszego rynku finansowego.

– Życzenie pierwsze mam dla prawodawcy. Jest ono najbardziej trudne i skomplikowane, gdyż właśnie z nim relacje są najtrudniejsze. Prawodawcy to ludzie, którzy nie mają żadnego praktycznego doświadczenia. Żyją w świecie nie tyle fantazji, co teorii. Nie rozumieją, jak pracuje doradca finansowy, i nie rozumieją, jak reaguje klient. To jest duży problem. Kiedy Komisja Europejska produkuje 30- stronicowy dokument, tak prosty, że zrozumiałoby go nawet 6 letnie dziecko, to lokalni biurokraci zamieniają go w 300- stronicowy wysoce skomplikowany akt. To jest problem nie tylko branży finansowej, ale także wszystkich innych. Nadmierna regulacja, czyli „przeregulowanie” powoduje koszty, które odbijają się na kliencie. To on musi je ponosić.

Życzenie numer dwa jest dla klientów. Jednym z celów naszej federacji jest tworzenie produktów, które będą przekraczać granice. Życzę więc polskim klientom szerokiego dostępu do najlepszych produktów na rynku, tak, by mieli możliwość i prawo kupowania tego, co jest najlepsze we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, innych krajach.

Życzenie numer trzy jest dla pośredników. Niech współpracują i idą ramię w ramię. Pojedyncze osoby nie mają wielkich szans na wykonywanie swojej pracy. To tak – jakby samotnie pozostawić ich na środku pustyni. Pośrednicy powinni zjednoczyć się, aby móc razem wywierać wpływ na prawodawcę. Tak było np. w Wielkiej Brytanii czy też Francji. Współpracujcie ze sobą, pracujcie razem. To da o wiele większe rezultaty niż samotne działanie w pojedynkę.

A jakie widzisz perspektywy dla rynku usług finansowych w Europie?

– Ogromne. Bomba zegarowa tyka cały czas. Może wkrótce wybuchnąć. Chodzi oczywiście o załamanie większości systemów emerytalnych w Europie. Czy się to politykom podoba, czy nie – jest groźba ich klęski. Politycy będą musieli się tym tematem zająć, mimo że unikają go jak ognia. Choć większości rządów jest to nie w smak – zmiany będą musiały pójść w stronę liberalizacji działań i przepisów. Państwa nie są w stanie zapewnić emerytur swoim obywatelom. Obywatele muszą zrobić to sami. Dlatego prawo będzie musiało bardziej uwzględniać interesy konsumentów niż do tej pory. Czy się to prawodawcom podoba czy nie – tak po prostu jest. Załamanie systemów socjalnych różnych państw – a Polska jest w takiej samej sytuacji – unaocznia jedynie konieczność indywidualnej troski każdego obywatela o własną finansową przyszłość. Przeciętny obywatel nie ma wiedzy wystarczającej do właściwego zarządzania własnym kapitałem, do stworzenia sobie indywidualnego portfela w oparciu o ogólnie dostępne produkty finansowe. Totalne załamanie sytemu emerytalnego – ku irytacji prawodawców i polityków – podnosi jedynie atrakcyjność naszego zawodu. Przeciętny obywatel, rozwiązując swoje problemy, będzie musiał skorzystać z pomocy profesjonalisty. Osobisty doradca finansowy i pośrednik produktów finansowych staje się więc bardzo ważny dla przeciętnego obywatela.

Dziękuję za rozmowę.

Andrzej Fesnak

* * *

FECIF. ZABEZPIECZANIE INTERESU PUBLICZNEGO

Europejska Federacja Doradców Finansowych i Pośredników Finansowych (FECIF) to federacja zawodowa założona w 1999 r. w Belgii. Kieruje nią Jean-Pierre Duverney-Guichard (przewodniczący) i Vincent J. Derudder (sekretarz generalny). Federacja utrzymuje się w całości ze składek członkowskich i jest organizacją non-profit. Jej głównym celem jest jak najpełniejsze zabezpieczanie interesu publicznego poprzez rozwijanie koncepcji niezależnego doradztwa finansowego i działalności brokerskiej. Szczegółowe cele Federacji to:
1. Jednoczenie i koordynacja europejskich organizacji zawodowych reprezentujących branże finansowe;
2. Reprezentowanie swoich członków przed oficjalnymi strukturami Unii Europejskiej w celu ochrony ich interesów moralnych, zawodowych i ekonomicznych;
3. Odgrywanie aktywnej roli w formułowaniu propozycji związanych z organizacją i regulacją czynności zawodowych niezależnych doradców finansowych i pośredników w ramach Unii Europejskiej;
4. Wspomaganie procesu wymiany informacji pomiędzy członkami i ułatwianie przepływu rekomendacji i reguł przyjętych przez kompetentne ciała prawodawcze;
5. Definiowanie warunków dostępu do zawodu, niezbędnego szkolenia, sposobów oceny umiejętności i podstawowych zasad gwarantowania ochrony interesów sektora finanasowego i jego publicznego imag’u.

Priorytetami Federacji są:
1. Jakość – FECIF forsuje kodeks postępowania doradców finansowych gwarantujący jakość usług dla klientów.
2. Europa – FECIF reprezentuje krajowe organizacje zawodowe, podtrzymując lokalne uwarunkowania przy jednoczesnym istotnym wpływie na globalny proces jednolitej legislacji europejskiej.
3. Promocja – FECIF ułatwia wymianę informacji między swoimi członkami a także promuje zawód niezależnego doradcy finansowego i pośrednika w Europie.

Elektroniczna baza danych FECIF zawiera ponad 20 tys. informacji dotyczących europejskich doradców finansowych i pośredników, którzy wzięli udział w różnego typu badaniach organizowanych przez Federację od 1999 r., we współpracy z bankami, firmami ubezpieczeniowymi oraz specjalistyczną prasą. Dotyczących one różnorodnych tematów pozostających w obrębie zainteresowania europejskich doradców finansowych i pośredników.

FECIF brał udział w wielu roboczych spotkaniach organizowanych przez Komisję Europejską. I tak np. w 2002 r. uczestniczył w 50 seminariach zorganizowanych przez lokalne organizacje, oraz w konferencjach takich jak MIPS, Financial One, Shorex, Fidroit, itp. W roku 2003 r. FECIF zintensyfikował swoją obecność na tego typu spotkaniach, sponsorował lub współsponsorował niektóre z nich.

Pierwsza Konwencja Niezależnych Doradców Finansowych (CIFA) zorganizowana w Genewie w kwietniu 2003 r., odniosła poważny sukces. Umożliwiła rozpoczęcie aktywnej współpracy pomiędzy FECIF a Europejskim Stowarzyszeniem Planowania Finansowego, w której CIFA stała się stałym forum badań i propozycji dla zawodów doradcy finansowego i pośrednika w Europie.

Procent kapitału, jaki trafił na rynek za pośrednictwem doradców i pośredników finansowych

Liczba doradców i pośredników w krajach europejskich

Liczba doradców i pośredników zrzeszonych w krajowych i międzynarodowych organizacjach branżowych